Dziecko to największy skarb dla każdego rodzica. Niestety, kiedy urlop macierzyński czy wychowawczy dobiega końca, wiele mam, jak i tatów, staje przed poważnym dylematem: komu oddać w opiekę swoją pociechę. To moment, w którym rodzice najczęściej zaczynają rozważać zatrudnienie niani pełnoetatowej. Niania na kilka godzin lub wieczorów w tygodniu to opcja z której często korzystają rodzice poszukujący chwili dla siebie.
To jakiej niani poszukują rodzice zależy od ich indywidualnych preferencji i oczekiwań związanych z filozofią wychowawczą stosowaną przez samych rodziców, z systemem wartości wyznawanych w danej rodzinie, z wymiarem czasu pracy na jaki niania jest potrzebna i z wiekiem samego dziecka. Jeśli rodzice potrzebują niani na pełny etat dla dwulatka, postawią inne wymagania niż w przypadku, gdy rola niani sprowadza się do dwugodzinnej zabawy z przedszkolakiem lub odrobienia zadania domowego po przyjściu ze szkoły.
Zacznij od sprawdzenia podstawowych umiejętności i doświadczenia niani
Do dość uniwersalnych kwestii, na które warto zwrócić uwagę przy wyborze niani można zaliczyć:
- Poziom i typ wykształcenia – nie zawsze niania będąca studentką / absolwentką pedagogiki lub psychologii czy przedszkolanką okaże się dobrą nianią w praktyce, ale opieka i wychowanie dziecka jak każda inna dziedzina wymaga określonej wiedzy i kompetencji. Niania z powołania nie musi mieć w ogóle wyższego wykształcenia, ale musi mieć jakieś źródło wiedzy i doświadczeń z którego czerpie – np. własny dom rodzinny ze zdrowymi, serdecznymi relacjami, dokształcanie się we własnym zakresie lub bycie świadomym rodzicem własnych dzieci.
- Doświadczenie w pracy z dziećmi, w tym w roli niani – długi staż pracy z dziećmi pozwala przypuszczać, że niania w znacznym stopniu opanowała tę sztukę. Jest w stanie przewidzieć zachowanie dziecka w określonym wieku i dostosować odpowiednio swoje reakcje. Nie obowiązuje tutaj jednak prosta zasada – im dłuższy staż pracy, tym lepsza niania. Dlatego najlepiej byłoby potwierdzić posiadane doświadczenie w opiece nad dziećmi opiniami i referencjami rodziców, którzy wcześniej zatrudniali daną nianię. Dobrze jest zwrócić też uwagę na wiek dzieci, którymi zajmowała się niania – zmienianie pieluszek i karmienie kaszką wymaga innego przygotowania i podejścia niż czytanie o podróżach w kosmosie, bieganie za rowerem w parku i tłumaczenie dlaczego biedronki mają kropki, a łzy są słone.
- Odpowiedzialność niani – pewność, że dziecko jest bezpieczne jest absolutnym minimum, żeby móc się skupić się na pracy i innych aktywnościach będąc poza domem. Tutaj chodzi przede wszystkim o kwestie związane z fizycznym bezpieczeństwem dziecka, czyli odpowiednia reakcja w momencie zagrożenia zdrowia lub życia dziecka (np. w sytuacji zakrztuszenia czy omdlenia) czy dbałość o bezpieczne otoczenie (np. żeby dziecko nie oblało się gorącą herbatą, nie spadło ze schodów lub nie wybiegło na ulicę).
- Niezawodność i dyspozycyjność – problemy z punktualnością, informowanie o braku obecności w ostatniej chwili i czekanie z zegarkiem w ręku na powrót rodzica potrafią doprowadzić do frustracji niejednego rodzica i narazić na szwank jego karierę zawodową. Gdy musisz co jakiś czas wyjechać w delegację do innego miasta lub pracujesz na stanowisku, na którym często „wybuchają pożary” i musisz zostać dłużej, od razu zapytaj niani czy będzie mogła w takiej sytuacji zostać dłużej z Twoją pociechą. Podobnie gdy marzysz o romantycznych wieczorach w teatrze lub restauracji, zapytaj o dyspozycyjność niani wieczorami czy w nocy. W takiej sytuacji lepszym wyborem może okazać się studentka niż mama trójki dzieci.
- Kreatywność i inicjatywę – niezależnie od wieku dziecka rodzice oczekują, że niania będzie nie tylko zajmowała się „obsługą techniczną” podopiecznego i rozmową z nim, lecz także proponowała mu ciekawe gry, zabawy i inne aktywności, żeby stymulować jego rozwój i podążać za jego zainteresowaniami. Niania, która przychodzi z gotowymi pomysłami, a w trakcie drzemki przygotowuje rekwizyty do danej zabawy, to prawdziwy skarb.
Następnie przejdź do cech charakteru i osobowości niani
- Spokój, opanowanie, ciepło i empatia – z osobą posiadająca takie cechy Twoje dziecko będzie się czuło bezpieczne i akceptowane. To absolutna podstawa dla prawidłowego rozwoju maluszka i starszaka, zarówno pod względem emocjonalnym, jak i poznawczym.
- Poczucie humoru i pozytywne nastawienie – zabawa i śmiech to klucz do szczęśliwego dzieciństwa, stąd zwróć uwagę na to, czy kandydatka na nianię dla Twojego dziecka nie jest zbyt poważna, ponura czy przygnębiona. Wszyscy bardziej lubimy przebywać w otoczeniu osób, które tryskają pozytywną energią i optymizmem, a wiele trudnych sytuacji rozładowują trafnym poczuciem humoru.
- Cierpliwość, konsekwencja i stawianie granic / pobłażliwość i wychowanie bezstresowe – to od rodziców zależy, jakie podejście preferują w tej kwestii, ale dobrze, żeby było zgodne z przekonaniami samej niani co do słuszności danego podejścia. Jeśli niania będzie musiała porzucić swoje przekonania i naginać zachowanie do tego czego oczekują rodzice, trudno jej będzie zaangażować się w pełni w wychowanie dziecka. Przy założeniu, że pracujesz na cały etat i przez cały ten czas potrzebujesz niani do opieki nad dzieckiem, to będzie ona spędzała z nim 8 lub więcej godzin dziennie. Siłą rzeczy niania będzie więc miała duży wpływ na to jak zachowuje się Twoja pociecha.
- System wartości – biorąc pod uwagę, że niania zaraz po rodzicach, jest osobą, która stanowi dla dziecka wzór do naśladowania powinna podzielać system wartości rodziny, w której będzie pracować i mieć nie budzącą zastrzeżeń moralność. Nie da się tego załatwić przyklejoną do lodówki listą „to do” i „not to do”. Mimo, iż niania może wykazywać dużo szacunku wobec Twoich wartości, to własnego systemu przekonań nie jest w stanie tak po prostu wyłączyć i przełączyć się na system, z którym się wewnętrznie nie identyfikuje. Zresztą odbyłoby się to kosztem autentyczności i szczerości, a to dziecko bardzo szybko wyczuje, i w rezultacie stracą na tym wszyscy.
Przy wyborze niani nie zapomnij wziąć pod uwagę głosu samego dziecka
Naturalnym jest, że małe dziecko preferuje spędzać czas z rodzicami i potrzebuje czasu, żeby zaakceptować nową osobę w jego planie dnia, a jego płaczu na początku nie należy brać za wyznacznik jego stosunku do niani. Niemniej to jaka jest pierwsza reakcja dziecka na nianię i jak zachowuje się w jej obecności podczas pierwszych spotkań jest ważnym sygnałem tego, czy przypadła mu do gustu i czy może rozwinąć się z tego dobra relacja. Zarówno dziecko, jak i niania mają swoje temperamenty i określoną mowę ciała, więc przy dużej różnicy może okazać się, że nie pasują do siebie, a jak nie ma chemii, to po co narażać dziecko na niepotrzebny stres.
Jak sprawdzić nianię zanim ją zatrudnisz?
Faktycznie nie jest to łatwe zadanie, ale warto się przyłożyć na początku, żeby uniknąć nieprzyjemnych sytuacji, rozczarowań i niepotrzebnego stresu dla dziecka. Rozmawiając z nianią podczas kilku pierwszych spotkań i obserwując ją przez kilka dni w czasie obcowania z dzieckiem, można w dużej mierze ocenić czy spełnia większość naszych oczekiwań. Pozostałe kwestie wyklarują się w początkowym okresie Waszej współpracy. Jeśli chcesz się dowiedzieć jak przeprowadzić proces rekrutacji niani krok po kroku i skorzystać z materiałów, które mogą wesprzeć Cię w czasie rozmowy z nianią i jej okresu próbnego, śledź naszego bloga.
Gati